فلزیاب قلمی
در دنیای اکتشاف و تشخیص فلزات، گاهی بزرگترین ابزارها، کارآمدترین نیستند. اینجاست که فلزیاب قلمی (Pinpointer Metal Detector) به عنوان یکی از محبوبترین و ضروریترین ابزارها برای هر کاوشگر، از مبتدی تا حرفهای، خودنمایی میکند. برخلاف فلزیابهای اصلی که مناطق وسیع را اسکن میکنند، فلزیاب قلمی یک ردیاب دستی، کوچک و بسیار دقیق است که کار را برای یافتن دقیق محل هدف پس از حفاری، به پایان میرساند. این مقاله به شکلی جامع به معرفی، کاربرد، مزایا و نحوه انتخاب بهترین فلزیاب قلمی میپردازد.
فلزیاب قلمی چیست و چگونه کار میکند؟
یک فلزیاب قلمی، یک دستگاه تشخیص فلز کوچک، سبک و معمولاً ضد آب است که به شکل یک خودکار یا چراغقوه طراحی شده است. برخلاف فلزیابهای سنتی که دارای یک سیمپیچ (کویل) بزرگ دایرهای هستند، سنسور فلزیاب قلمی در نوک آن قرار دارد.
طریقه کارکرد آن معمولاً بر اساس اصل القای پالسی (Pulse Induction – PI) است. این تکنولوژی به دستگاه اجازه میدهد تا در محیطهای مرطوب و حتی زیر آب (در مدلهای ضد آب) کار کند و نسبت به خاکهای معدنی نیز حساسیت کمتری نشان دهد، که آن را برای حفاری در خاکهای مختلف ایدهآل میکند. هنگامی که نوک دستگاه به یک فلز نزدیک میشود، با ترکیبی از بوق صوتی، لرزش (Vibration) و چراغ LED که با نزدیک شدن به هدف شدت میگیرد، کاربر را هدایت میکند.
کاربردهای اصلی فلزیاب قلمی
-
مکمل فلزیاب اصلی (Primary Use): اصلیترین وظیفه آن، پیدا کردن دقیق محل شیء فلزی درون حفره یا توده خاک است. پس از اینکه فلزیاب اصلی محدوده تقریبی هدف را مشخص کرد، با حفر یک چاله، از فلزیاب قلمی برای پیدا کردن دقیق شیء بدون آسیب زدن به آن یا حفر چالههای غیرضروری استفاده میشود.
-
امنیت و بازرسی: از این دستگاهها در فرودگاهها، زندانها، سالنهای کنسرت و ایستگاههای بازرسی برای یافتن سریع اجسام فلزی پنهان شده روی افراد یا درون کیفها و بستهها استفاده میشود.
-
صنعت ساختمان: برای یافتن لولهها، کابلها و میلگردهای فلزی درون دیوارها، سقفها و کفپوشها قبل از عملیات drilling یا تخریب کاربرد دارد.
-
بررسی بار و محموله: در گمرکها و انبارها برای بررسی سریع کارتنها و محمولهها بدون نیاز به باز کردن آنها استفاده میشود.
مزایای استفاده از فلزیاب قلمی
-
صرفهجویی فوق العاده در زمان: مهمترین مزیت آن است. پیدا کردن یک سکه کوچک در یک توده خاک گلآلود بدون آن، میتواند دهها دقیقه طول بکشد، اما با فلزیاب قلمی در عرض چند ثانیه انجام میشود.
-
کاهش تخریب و آسیب: با پیدا کردن دقیق محل هدف، میزان خاکبرداری به حداقل میرسد. این موضوع برای کاوشگرانی که در پارکها یا مکانهای عمومی کار میکنند بسیار حیاتی است، زیرا پس از اتمام کار، حفره بسیار کوچکتر و تمیزتری از خود به جا میگذارند.
-
حفظ سلامت شیء: برای باستانشناسان و جمعآوریکنندگان سکه، جلوگیری از خراشیده شدن یا آسیب دیدن شیء باستانی هنگام بیرون آوردن آن از خاک بسیار مهم است. فلزیاب قلمی این امکان را فراهم میکند.
-
قابلیت حمل و نقل بینظیر: به راحتی در جیب یا کیف جا میشود و همیشه در دسترس است.
-
آسانی استفاده: نیاز به تنظیمات پیچیده ندارد و معمولاً فقط یک دکمه روشن/خاموش دارد.
معایب و limitations
-
محدوده تشخیص کم: تنها برای پیدا کردن اهداف در فاصله بسیار نزدیک (معمولاً ۲ تا ۵ سانتیمتر) طراحی شدهاند و به هیچ وجه جایگزین فلزیاب اصلی نیستند.
-
حساسیت به تداخل: برخی مدلهای ارزانقیمت ممکن است در نزدیکی فلزیابهای اصلی روشن، دچار اختلال (false signal) شوند.
-
مصرف باتری: در صورت استفاده طولانی و روشن ماندن، باتری آنها میتواند به سرعت خالی شود.
انواع فلزیاب قلمی از نظر امکانات
-
مدلهای ساده (غیر ضد آب): معمولاً تنها دارای هشدار صوتی هستند و برای کار در محیطهای خشک مناسبند.
-
مدلهای ضد آب (Waterproof): میتوانند تا عمق مشخصی (مثلاً ۳ یا ۵ متر) در آب فرو روند و برای جستجو در ساحل، رودخانه و حفاری در خاکهای بسیار مرطوب ایدهآل هستند.
-
مدلهای دارای لرزش (Vibration): این ویژگی در محیطهای شلوغ یا زمانی که نمیخواهید توجه دیگران را جلب کنید، بسیار کاربردی است.
-
مدلهای دارای چراغ LED: برای کاوش در شب یا مکانهای کم نور بسیار مفید هستند.
-
مدلهای با قابلیت تنظیم حساسیت: به کاربر حرفهای این امکان را میدهند تا حساسیت دستگاه را برای کاهش هشدارهای کاذب یا افزایش دقت در خاکهای معدنی تنظیم کند.
چگونه یک فلزیاب قلمی خوب انتخاب کنیم؟
-
مقاومت و ضد آب بودن: حتی اگر قصد شیرجه زدن ندارید، ضد آب بودن یک امتیاز بزرگ است زیرا شما را در برابر باران، رطوبت و افتادن accidental دستگاه در آب بیمه میکند.
-
قابلیت لرزش (Vibration): این ویژگی باتری را ذخیره میکند و باعث میشود در مکانهای عمومی، کار شما discret باشد.
-
خاموشی خودکار (Auto Shut-off): از خالی شدن باتری در صورت فراموش کردن خاموش کردن دستگاه جلوگیری میکند.
-
کیفیت ساخت و گارانتی: دستگاه باید در برابر ضربه و سقوط مقاوم باشد. برندهای معتبر usually گارانتی بهتری ارائه میدهند.
-
نوع باتری: مدلهایی که از باتریهای استاندارد و قابل تعویض ( مانند AAA یا 9V) استفاده میکنند، در میانه یک ماموریت طولانی گزینه بهتری هستند.
-
برندهای معتبر: برندهایی مانند Garrett (مدl Pro-Pointer AT)، Minelab (مدl Profind)، XP (مدl Mi-6) و Nokta Makro (مدl PulseDive) در زمره بهترینهای بازار هستند.
نکات طلایی برای استفاده بهینه از فلزیاب قلمی
-
همیشه ابتدا دستگاه را روشن و away از فلزات نگه دارید تا calibration شود.
-
پس از حفاری، ابتدا توده خاک را با فلزیاب اصلی بررسی کنید تا مطمئن شوید هدف هنوز در خاک است. سپس از فلزیاب قلمی استفاده کنید.
-
برای جلوگیری از هشدارهای کاذب، مطمئن شوید بیل یا سایر tools فلزی شما در نزدیکی میدان تشخیص دستگاه نیست.
-
پس از هر بار استفاده، دستگاه را به دقت تمیز کنید تا از گیر کردن خاک و شن در switches آن جلوگیری شود.
نتیجه گیری
یک فلزیاب قلمی، اگرچه کوچک است، اما به هیچ وجه یک ابزار لوکس یا اختیاری محسوب نمیشود. این وسیله یک ضرورت مطلق برای هر فردی است که به صورت جدی به hobby کاوش و فلزیابی میپردازد. این دستگاه کوچک با صرفهجویی در زمان و انرژی، محافظت از یافتهها و کاهش تخریب محیط، ارزش هزینه کردن را دارد.